PostgreSQL Nedir ve Nasıl Çalışır?

PostgreSQL, açık kaynaklı bir ilişkisel veritabanı yönetim sistemi (RDBMS) olarak bilinir. Bu yazıda PostgreSQL’ün nedir, özellikleri nelerdir, nasıl kurulur, veritabanı yapısı nasıldır, tablo oluşturma ve veri ekleme işlemleri nasıl gerçekleştirilir, sorgular nasıl çalışır ve yedekleme ve kurtarma işlemleri hakkında bilgiler vereceğiz. PostgreSQL, kullanıcı dostu arayüzü ve gelişmiş özellikleriyle veritabanı yönetimi konusunda birçok avantaj sunmaktadır. Yazının devamında detaylarına değineceğiz.

PostgreSQL Nedir?

PostgreSQL, açık kaynaklı bir ilişkisel veritabanı yönetim sistemidir (RDBMS). İlk olarak 1986 yılında Kaliforniya Üniversitesi’nde geliştirilmeye başlanmıştır ve o zamandan beri sürekli olarak geliştirilmekte ve güncellenmektedir. PostgreSQL, birçok platformda çalışabilen güvenilir, güçlü ve geniş özelliklere sahip bir veritabanı çözümüdür.

PostgreSQL, kullanıcıların çok sayıda veritabanını organize etmesine ve büyük miktarda veriyi depolamasına izin verir. İleri düzeyde veri bütünlüğü ve güvenlik sağlamak için ACID (Atomicity, Consistency, Isolation, Durability) ilkelerine uyar. Ayrıca, PostgreSQL, karmaşık sorguları ve işlemleri destekleyen yüksek performanslı bir SQL motoruna sahiptir.

PostgreSQL, birçok özelliği içerisinde barındırır. Bunlar arasında kullanıcı tanımlı veri tipleri, referans veritabanı sistemleri ile uyumlu çalışabilme, tam metin arama, coğrafi veri işleme, XML ve JSON veri işleme, veritabanı replikasyonu, paralel sorgu yürütme ve iş akışı yönetimi gibi özellikler bulunur.

Bu nedenlerle, PostgreSQL, birçok büyük ölçekli işletme, kuruluş ve web uygulaması tarafından tercih edilen güvenilir bir veritabanı çözümüdür.

PostgreSQL’un Özellikleri Nelerdir?

PostgreSQL, açık kaynak kodlu ve güçlü bir ilişkisel veritabanı yönetim sistemidir. Diğer veritabanı sistemlerine kıyasla birçok özelliği ile ön plana çıkar. İşte PostgreSQL’un en dikkat çeken özellikleri:

1. Uzantılabilirlik:

PostgreSQL, kullanıcıların kendi özel veritabanı türlerini ve fonksiyonlarını oluşturabilmesine olanak tanır. Bu sayede, kullanıcılar ihtiyaçlarına göre veritabanını özelleştirebilir ve esneklik kazanabilir.

2. Yinelenen Değerlerin Kontrolü:

PostgreSQL, yinelenen değerleri kontrol etme yeteneği sağlar. Bu özellik, bir veritabanında benzersiz değerlerin saklanmasını sağlayarak veri bütünlüğünü korur.

3. Uzaktan Erişim İmkanı:

PostgreSQL, uzaktan erişim imkanı sunar. Bu sayede, farklı lokasyonlardan veri tabanına erişebilir ve yönetebilirsiniz. Aynı zamanda, güvenli ve şifreli bağlantı kurma seçenekleri de sağlar.

4. ACID Uyumluluğu:

PostgreSQL, ACID (Atomicity, Consistency, Isolation, Durability) özelliklerini destekler. Bu sayede, işlemlerin güvenilir ve tutarlı bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlar. Veri bütünlüğü ve istikrarı ön plandadır.

5. Gelişmiş Veri Türleri:

PostgreSQL, farklı ve karmaşık veri tiplerini destekler. JSON, XML ve diğer özel veri tipleriyle sorunsuz bir şekilde çalışabilir. Bu da daha esnek ve geniş veri depolama imkanı sağlar.

6. Geniş Yabancı Veritabanı Desteği:

PostgreSQL, birçok farklı veritabanı sistemine bağlanabilir ve bu sistemlerle uyumlu çalışabilir. Bu sayede, çeşitli veri kaynaklarına kolayca erişebilir ve veri alışverişi yapabilirsiniz.

Özellik	Açıklama
Uzantılabilirlik	Kullanıcıların kendi özel veritabanı türlerini ve fonksiyonlarını oluşturabilmesine olanak tanır.
Yinelenen Değerlerin Kontrolü	Yinelenen değerleri kontrol ederek veri bütünlüğünü korur.
Uzaktan Erişim İmkanı	Farklı lokasyonlardan veri tabanına erişmeyi ve yönetmeyi sağlar.
ACID Uyumluluğu	İşlemlerin güvenilir ve tutarlı bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlar.
Gelişmiş Veri Türleri	Farklı ve karmaşık veri tiplerini destekler.
Geniş Yabancı Veritabanı Desteği	Birçok farklı veritabanı sistemine bağlanabilir ve uyumlu çalışabilir.

PostgreSQL Nasıl Kurulur?

PostgreSQL, açık kaynaklı ve ücretsiz bir ilişkisel veritabanı yönetim sistemidir. PostgreSQL, güçlü ve geniş bir özellik setine sahiptir ve büyük veritabanlarıyla başa çıkabilme yeteneği ile öne çıkar. Bu blog yazısında, PostgreSQL’un nasıl kurulacağına dair adımları ele alacağız.

1. PostgreSQL İndirme

PostgreSQL’u kurmaya başlamadan önce, resmi PostgreSQL web sitesinden en son sürümü indirmeniz gerekmektedir. İndirdiğiniz dosya, işletim sisteminize uygun bir şekilde düzenlenmiş bir kurulum paketi olacaktır.

2. Kurulum Süreci

Kurulum paketini çalıştırarak PostgreSQL’ün kurulum sürecini başlatabilirsiniz. Kurulum sırasında, çeşitli seçenekler ve ayarlarla karşılaşacaksınız, bunları gerektiğinde özelleştirebilirsiniz. Örneğin, hangi dizine PostgreSQL’in kurulacağını seçebilir ve hangi ek bileşenlerin yüklenmesini istediğinizi belirleyebilirsiniz.

3. Veritabanı Yaratma ve Yönetme

PostgreSQL kurulumunun tamamlanmasının ardından, PostgreSQL veritabanı sunucusunu başlatmanız gerekmektedir. Daha sonra, PostgreSQL komut satırı arayüzü veya grafiksel kullanıcı arayüzü gibi kullanabileceğiniz birçok farklı yönetim aracıyla veritabanı oluşturabilir ve yönetebilirsiniz. Veritabanı oluşturma aşamasında, veritabanının adını ve diğer özelliklerini belirleyebilirsiniz.

• PostgreSQL’un Özellikleri: PostgreSQL, ACID uyumlu, yani Atomicity, Consistency, Isolation ve Durability özelliklerine sahip bir veritabanıdır. Ayrıca, kompleks veri tiplerini destekler, özel veri türlerini tanımlamanıza ve kullanmanıza izin verir.
• PostgreSQL’de Tablo Oluşturma ve Veri Ekleme: PostgreSQL’de tablo oluşturmak ve veri eklemek oldukça kolaydır. CREATE TABLE komutuyla yeni bir tablo oluşturabilir ve INSERT INTO komutuyla veri ekleyebilirsiniz.
• PostgreSQL Sorguları Nasıl Çalışır? PostgreSQL, SQL dilini kullanarak sorguları işler. Sorgular, veritabanından veri toplamak, veri güncellemek, veritabanı yapısını değiştirmek ve çeşitli diğer işlemleri gerçekleştirmek için kullanılır.

Sürüm	Çıkış Tarihi
PostgreSQL 11	2018
PostgreSQL 10	2017
PostgreSQL 9.6	2016

PostgreSQL’un Veritabanı Yapısı Nasıldır?

PostgreSQL, açık kaynaklı bir ilişkisel veritabanı yönetim sistemi (RDBMS) olan PostgreSQL’un veritabanı yapısı oldukça esnek ve güçlüdür. Bu veritabanı yapısı, verilerin organize edilmesi ve depolanması için farklı öğeler içerir. Bu yazıda, PostgreSQL’un veritabanı yapısını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Veri Tabanı:

PostgreSQL’de, aynı veri türündeki verilerin depolandığı ve yönetildiği tablo ya da tablolar kümesine bir veritabanı denir. Her veritabanı, veritabanı sunucusu tarafından ayrı bir veritabanı kümesi olarak işletilir. Her bir veritabanı, kullanıcılar, tablolar ve diğer nesneler gibi bölümlere ayrılabilir.

Tablolar:

PostgreSQL’deki veriler, tablolar aracılığıyla organize edilir ve depolanır. Bir tablo, bir dizi sütun ve satırdan oluşur. Her sütun, belirli bir veri türünü temsil eder ve tablodaki her bir satır, sütunlara ait değerlerin bir kombinasyonunu içerir. Tablolarda veri manipülasyonu, veritabanı kullanıcıları tarafından yapılan sorgularla gerçekleştirilir.

Sütunlar ve Veri Türleri:

Tablolardaki her sütun, belirli bir veri türü ile ilişkilendirilmiştir. PostgreSQL, birçok farklı veri türünü destekler. Bazı yaygın veri türleri arasında tamsayılar, ondalık sayılar, metinler, boolean değerler, tarihleri ve zamanları temsil eden veri türleri bulunur. Bu veri türleri, her bir sütunda depolanan verilerin doğru şekilde tanımlanmasını sağlar.

Dizinler ve İndeksler:

PostgreSQL, verileri hızlı bir şekilde bulmayı sağlamak için indeksler kullanır. İndeksler, bir veya daha fazla sütundaki verilerin bir düzenini oluşturur ve bu sayede arama ve sıralama işlemleri daha verimli hale gelir. PostgreSQL, bir dizi farklı indeks türünü destekler ve kullanıcılara performansı artırmak için uygun indeksleri seçme imkanı sunar.

Öğe	Açıklama
Veritabanı	PostgreSQL’de verilerin organizasyonunu sağlayan en üst düzey yapıdır.
Tablolar	Verilerin organize edildiği sütunlar ve satırlardan oluşan yapılar.
Sütunlar	Tablolarda belirli veri türleri ile ilişkilendirilmiş kısımlardır.
İndeksler	Hızlı veri erişimi için kullanılan yapılar.

PostgreSQL’un veritabanı yapısı, verilerin etkili bir şekilde yönetilmesini ve organize edilmesini sağlar. Tablo, sütunlar, veri türleri ve indeksler gibi öğeler, PostgreSQL’un gücünü ve esnekliğini sağlayan temel yapı taşlarıdır.

PostgreSQL’de Tablo Oluşturma ve Veri Ekleme

PostgreSQL, birçok gelişmiş ve güçlü özelliği ile popüler bir açık kaynak ilişkisel veritabanı yönetim sistemidir. Bu yazıda, PostgreSQL’de tablo oluşturma ve veri ekleme işlemlerini nasıl gerçekleştirebileceğimizi ele alacağız.

Tablo Oluşturma

PostgreSQL’de tablo oluşturmak için CREATE TABLE ifadesini kullanabiliriz. Bu ifadeyi kullanarak, tablonun adını belirleyebilir ve her bir sütunun adını ve veri türünü tanımlayabiliriz. Aşağıda örnek bir tablo oluşturma komutu bulunmaktadır:

Sütun Adı	Veri Türü
id	integer
name	varchar(50)
age	integer

Bu komut, my_table adında bir tablo oluşturacak ve id, name ve age adında üç sütun içerecektir. İlk sütunun veri türü integer, ikinci sütunun veri türü varchar(50) ve üçüncü sütunun veri türü ise yine integer olarak belirlenmiştir.

Veri Ekleme

Oluşturduğumuz tabloya veri eklemek için INSERT INTO ifadesini kullanabiliriz. Bu ifadeyi kullanarak, tabloya belirli bir sütuna ait değeri ekleyebiliriz. Aşağıda örnek bir veri ekleme komutu bulunmaktadır:

INSERT INTO my_table (id, name, age)
VALUES (1, ‘John Doe’, 25);

Bu komut, my_table adlı tablonun id, name ve age sütunlarına, sırasıyla 1, ‘John Doe’ ve 25 değerlerini ekleyecektir. Bu şekilde istediğimiz verileri tabloya ekleyebiliriz.

PostgreSQL Sorguları Nasıl Çalışır?

PostgreSQL, açık kaynaklı ve güçlü bir ilişkisel veritabanı yönetim sistemidir. PostgreSQL, istemci-sunucu modeline dayanan bir yapıda çalışır. İstemci, veritabanına erişim sağlar ve sorgular gönderirken; sunucu, bu sorguları işler ve sonuçları istemciye geri döndürür. PostgreSQL, gelişmiş özelliklere sahip olup, karmaşık veritabanı işlemlerini kolaylıkla gerçekleştirebilir.

PostgreSQL sorguları, SQL (Structured Query Language) kullanılarak yazılır. SQL, veritabanı işlemlerini gerçekleştirmek için yaygın olarak kullanılan bir dildir. PostgreSQL, SQL standartlarının birçoğunu destekleyerek karmaşık sorguların yapılmasını mümkün kılar. Sorgular, veritabanında depolanan verilere erişmek, veri ekleme, güncelleme veya silme gibi işlemleri gerçekleştirmek için kullanılır.

PostgreSQL’de sorguların çalışma mantığı oldukça esnektir. Sorgular, veri tabanında yer alan tablolara veya diğer veri yapılarına yönelik olarak kullanılır. İşlemler, bir veya daha fazla tabloya erişmek, verileri filtrelemek veya çeşitli hesaplamalar yapmak gibi işlemleri içerebilir. Sorgular ayrıca birden fazla tabloyu birleştirme, verileri sıralama veya gruplama gibi karmaşık işlemleri de destekleyebilir.

PostgreSQL Sorgu Örnekleri:

• SELECT sorgusu, veritabanında yer alan tablolardan veri okumak için kullanılır.
• INSERT sorgusu, yeni veri eklemek için kullanılır.
• UPDATE sorgusu, mevcut verileri güncellemek için kullanılır.
• DELETE sorgusu, veritabanından veri silmek için kullanılır.
• JOIN sorgusu, birden fazla tabloyu birleştirerek verileri getirmek için kullanılır.
• GROUP BY ve HAVING sorguları, verileri gruplamak ve gruplama sonuçlarına göre filtrelemek için kullanılır.

Sorgu	Açıklama
SELECT * FROM users;	users tablosundaki tüm kayıtları getirir.
SELECT name, age, email FROM users WHERE age > 25;	25 yaşından büyük kullanıcıların isim, yaş ve e-posta bilgilerini getirir.
INSERT INTO products (name, price) VALUES (‘Ürün 1’, 10.99);	products tablosuna yeni bir ürün ekler.

PostgreSQL Backups and Recovery – Yedekleme ve Kurtarma

PostgreSQL veritabanı yönetim sistemi, verilerin güvenliğini sağlamak için yedekleme (backups) ve kurtarma (recovery) mekanizmaları sunar. Yedekleme işlemi, veritabanının bir kopyasını oluşturarak olası veri kaybı durumunda geri yükleme imkanı sağlar. PostgreSQL’un yedekleme ve kurtarma özelliklerinin ayrıntılarına gelin birlikte bakalım.

Liste – PostgreSQL’un Yedekleme ve Kurtarma Özellikleri:

• Point-in-time recovery (PITR): Bu özellik sayesinde, belirli bir zaman dilimindeki veritabanı durumuna geri dönüş yapabilirsiniz. PostgreSQL, anlık yedekleme dosyalarını kullanarak verileri geri yüklemenizi sağlar.
• Continuous archiving and streaming replication: Veritabanınızın sürekli olarak yedeklenmesini ve diğer sunuculara kopyalanmasını sağlar. Bu sayede, oluşabilecek bir arızada veri kaybını önleyebilirsiniz.
• Point-in-time recovery using backups: Yedekleme dosyalarını kullanarak geri dönüşler yapabilirsiniz. PostgreSQL, yedekleme dosyalarını belli bir tarihe veya işarete göre geri yüklemeyi sağlar.

Tablo – Yedekleme ve Kurtarma Komutları:

Komut	Açıklama
pg_dump	Veritabanını dışa aktarır (yedekleme oluşturur).
pg_restore	Yedekleme dosyasını geri yükler.
pg_basebackup	Master sunucusunun kopyasını alır.